Voorschoten –  ‘To the mayor and commander of Voorschoten’. Dat staat aan het begin van de tentoonstelling ‘Bevrijding Herinnerd’ in het Museum Voorschoten. Het is een bord dat de Binnenlandse Strijdkrachten begin mei 1945 in het dorp plaatsten voor de Canadezen die overigens pas op 8 mei kwamen. De tentoonstelling werd zaterdag geopend en is nog tot 17 mei te bekijken.

De tentoonstelling, in samenwerking met de Oranjevereniging Voorschoten samengesteld,  is ook het begin van twee weken feest, herdenken en herinneren. “Alle materialen zijn binnen een paar dagen neergezet”, zegt Jan Hein la Rivière van het museum. “Sommige van onszelf, andere materialen zijn gedoneerd door inwoners en, dankzij Carla de Glopper van de gemeente, mochten we veel uit het archief gebruiken.”

Voorwerpen
In de kleine zaal is van alles te zien. Van bonnenboekjes tot schilderijen, de bevrijdingskrant, gebruiksvoorwerpen, Zweeds wittebrood en zelfs een Canadees uniform. Het laatste is uitgeleend door de heer Noordhoff uit Groningen. “Er is enorm gevochten om de plaats en na afloop namen de inwoners van alles mee. De helm bijvoorbeeld, lag gewoon op straat.”

Maar er is veel meer te zien en te bekijken. Oude pologoon journaals worden op televisie vertoond met beelden over de nazi-overmacht en de bevrijding door de geallieerden. Een aantal scholen komt dan ook komende week de tentoonstelling bezoeken in aanloop naar de dodenherdenking en de bevrijding.

Toen en nu
Burgemeester Staatsen zette 70 jaar veranderingen centraal. “Toen 5000 inwoners, nu 25000. Toen alles op papier, nu via social media, toen paarden, nu paardenkracht. Maar ook: toen was vrijheid belangrijk en dat is het nog steeds. Bevrijding is eenmalig, vrijheid moet permanent zijn. Of je nou Joods, zigeuner, homo of wat dan ook bent. Maar vrijheid is niet vanzelfsprekend, er liggen altijd vijanden op de loer. Vrijheid bestaat bij de gratie van menselijkheid. Niet alleen in Voorschoten maar overal.”

Programma
De komende weken wordt heel wat georganiseerd rondom herdenken en bevrijding. Op de website van de Oranjevereniging Voorschoten staat het programma.

In het Museum, waar overigens ook nog de tentoonstelling Droge Voeten te zien is, zijn er diverse lezingen. Zo komt op 29 april Malcolm McEwan praten over Winston Churchill, op 5 mei praat Thijs van Leeuwen, o.a. mede-initiator van de Nederlandse Veteranendag, over ‘vrijheid van spreken’ en op 6 mei komt Ruud Braggaar. Voorschotenaar praten over Bevrijdingstijd in Voorschoten.

Verzet
Braggaar, Voorschotenaar en schrijver van onder andere ‘Achter verduisterde ramen’ weet alles over de oorlog in Voorschoten. Vooral over het verzet. “Dat was vrij groot in Voorschoten maar er is ook nogal wat mis gegaan. Zo heeft het verzet meer Voorschotenaren gedood dan de oorlog. Daar praat ik ook over op 6 mei. En natuurlijk de Silbertanne-aanslagen hier in Voorschoten.”

Braggaar is overigens op dit moment bezig met een boek over de opstand in de Voorstraat in 1784. “De patriotten tegen de Prinsgezinden, en dat kwam tot een confrontatie in Voorschoten. Ik heb bewondering voor de Voorschotenaren. Ze hebben zich altijd heldhaftig door moeilijke tijden heen geslagen.”