Vandaag vergadert, donderdag 6 november 2014, de gemeenteraad Voorschoten over de begroting voor 2015-2018.  Hieronder de tekst van de algemene beschouwingen die de VVD fractie heeft ingediend. 

Mensen maken het dorp!

Mensen maken het dorp. We leven, wonen en ondernemen in ons dorp. We gaan er naar school, doen er boodschappen en we vieren er prachtige feestjes. Dat doen we samen en met elkaar. En we proberen zo goed mogelijk naar elkaar om te kijken. Voorschoten is een sterke gemeenschap.

De VVD wil een dorp met een bruisend centrum en een goed vestigingsklimaat. We willen een toekomstbestendig zorg- en welzijnsbeleid, waarbij we uitgaan van wat mensen zelf nog kunnen en we blijven zorgen voor mensen die dat echt nodig hebben. En we willen een goed onderhouden en duurzame openbare ruimte.

Gezonde financiën

En… we willen gezonde financiën. Investeren in de toekomst. Lage lasten en de uitgaven dekken met de inkomsten.

Met deze begroting zien wij ons daarmee geconfronteerd met een dilemma… Onze financiële positie verslechtert snel.

Zuivere kapitaallasten

In deze begroting worden twee lang gekoesterde wensen van de VVD ingelost: het instellen van een investeringsplafond en de kapitaallasten van projecten verlossen van onderhoudskosten. Dat klinkt ingewikkeld, maar hier in Voorschoten hadden wij de vreemde gewoonte om bijvoorbeeld het bewateren van onze perkjes weg te stoppen in langjarige kapitaallasten op projecten en niet op de dagelijkse exploitatie. Zoals wethouder Beimers goed verwoordde: alsof je de dagelijkse boodschappen wegwerkt in je hypotheek. Deze maatregel is fors, maar nodig. Hetzelfde geldt voor het verminderen van de kapitaallasten. En het probleem van de onverdeelde personeelslasten moeten we nog oplossen.

Dekking BUIG-tekort

De dekking van het BUIG-tekort voor de financiering van uitkeringen en het aanvullen van de verliesvoorzieningen grondexploitaties doen een behoorlijke aanslag op onze reserves. Het is geen oplossing het BUIG-tekort blijvend te dekken vanuit de reserves. We moeten de uitstroom duurzaam verbeteren, maar het is een illusie dat we hiermee in drie jaar het tekort wegwerken. De arbeidsmarkt volgt immers pas twee jaar na economisch herstel.

Lokale lasten

De rioolheffing stijgt met 16%. Nu is rioolheffing een gesloten systeem en moet je de kosten dekken uit de inkomsten. Vreemd genoeg hebben wij op vragen over het riool de afgelopen jaren steeds gehoord dat het onderhoud wel meeviel en dat de rioolheffing niet zou stijgen. Wat ons tot de vraag aan het college brengt: waarom nu wel? Die afspraak schijnt er al jaren te liggen.

Er is een concreet dekkingsvoorstel voor motie 120 is gedaan. Het voorstel doet op een paar plekken pijn, maar het resultaat is wel dat de OZB niet nog een keer verhoogd hoeft te worden. Hoe lang we dit kunnen volhouden is de vraag. Mogelijk zullen we komend jaar, in het licht van de financiering van de boortunnel, toch de hoogte van onze lokale lasten nader moeten beschouwen.

Het debt ratio stijgt, ons solvabiliteitsratio daalt. Het totaal eigen vermogen neemt tot 2017 af met 6,1 miljoen euro. Grote, maar noodzakelijke, investeringen drukken zwaar op onze begroting. Dobbewijk, Deltaplein en Vlietwijk zijn en blijven essentieel voor ons dorp. Maar wat gaan we doen met de Duivenvoordecorridor? Hoe hechten we deze financiële wond dicht zonder dat we van glas naar gras naar alleen maar steen gaan? En dan zijn er nog andere zaken, zoals het probleem van de onverdeelde personeelslasten, die moeten worden opgelost.

Dit brengt ons tot de volgende conclusie: De financiële uitdagingen zijn groot, maar we moeten afmaken waar we aan begonnen zijn. In 2015 zullen aanvullende bezuinigingen gevonden moeten worden. Voor nieuw beleid is weinig ruimte, laat staan voor grote nieuwe projecten. Bestaande projecten moeten we sober maar goed uitvoeren.

Een sterke economie, gezond vestigingsklimaat, goede bereikbaarheid

Dat betekent niet dat we stil moeten gaan zitten. Als wij willen dat Voorschoten in 2030 nog steeds een bruisend en levendig dorp is, dan moeten we met elkaar in gesprek blijven hoe we het vestigingsklimaat, de werkgelegenheid en de bereikbaarheid kunnen blijven verbeteren.

Deltaplein en Taskforce Centrum

Met de Dobbewijk hebben we al een grote klap gemaakt naar een beter bedrijventerrein met een behoorlijk groeipotentieel. De komende jaren zal het Deltaplein worden gerealiseerd. De schop is eindelijk in de grond! Ook is het college met de centrumondernemers de Taskforce Centrum gestart.

Samen met onze winkeliers moeten we werken aan een duurzaam en robuust centrum dat 21e eeuw-proof is. Zij moeten zich buigen over belangrijke vragen: Is de Schoolstraat in de huidige vorm nog toekomstbestendig? Kunnen wij de concurrentie met Leidschenhage aan? en Hoe kunnen we de detailhandel, horeca en recreatie nog sterker met elkaar verbinden en de centrumbeleving optimaal te maken? Voor

de VVD is het belangrijk dat het knooppunt goed wordt aangelegd. De afgelopen jaren hebben wij steeds gevraagd om een forse versobering van de plannen. We vinden het wel jammer dat in het huidig voorstel de Schoolstraat West buiten beschouwing blijft. Dat is voor de VVD onacceptabel. Wij dienen hierbij een motie in. (MOTIE)

Noord-Hofland

Een ander aandachtspunt voor ons is Noord-Hofland. Graag willen wij het komend jaar met u en het college het gesprek aangaan over de toekomst van het winkelcentrum in Noord-Hofland. Wat zijn de toekomstplannen van C1000? En kunnen we de toegankelijkheid en bereikbaarheid van Noord-Hofland verbeteren bijvoorbeeld door de busbrug open te gooien? De VVD wil weten of we deze mogelijkheid kunnen onderzoeken.

Bereikbaarheid van Voorschoten: Lammenschansbrug

Een bruggetje is daarmee gemaakt naar het grootste bereikbaarheidsprobleem van Voorschoten: de dagelijkse file bij de Lammenschansbrug. Wie het meemaakt weet dat het een drama is. Ik ben soms sneller in Den Haag dan mijn partner in Zoeterwoude. De VVD-fractie is van mening dat wij als Voorschoten een stevige lobby op dit dossier moeten starten.

De afgelopen jaren hebben we regelmatig gepleit voor een aanpak van de knelpunten. Maar maatregelen hoeven niet zo kostbaar te zijn. Kunnen we een dialoog starten met de ons omringende gemeenten en de provincie over veel kleinere maatregelen, zoals het beter afstellen van de stoplichten. En kunnen we afspraken maken over het brugbeleid tijdens de spits? We weten dat de regels strak zijn voor de beroepsvaart, maar met de provinciale statenverkiezingen in zicht is dit een mooi punt om toch eens de handen ineen te slaan. We zouden een grote groep Voorschotenaren, de forensen, heel blij maken als we hieraan iets kunnen doen. De VVD dient hierover, samen met ONS Voorschoten en het CDA, een motie in. (MOTIE)

Een dorp waarin we naar elkaar omkijken

Een dorp waarin we naar elkaar omkijken. De afgelopen maanden hebben we in dit huis vaak met elkaar gesproken over de drie decentralisaties. Nu is het vooral belangrijk dat iedereen de ruimte krijgt om het in de praktijk te brengen.

De VVD heeft vertrouwen in de uitvoering van de drie decentralisaties. Als we maar scherp in het oog houden dat zorg bereikbaar blijft en dat we niet alles van vrijwilligers kunnen verwachten. Een aardig verhaal dat ons sterkte in die overtuiging was een artikel in De Volkskrant van afgelopen juni.

In een gezin raakt de moeder ernstig ziek, wat een grote belasting op het gezin deed. Het gezin had hulp en ondersteuning nodig, maar was net verhuisd en kende de buren nog niet zo goed. Toch zijn ze op alle buren afgestapt met het verzoek om hulp. En iedereen hielp mee op zijn eigen manier. De een paste een ochtend op, de ander kookte een paar keer per week een maaltijd extra en nog een ander hielp af en toe met schoonmaken. Mantelzorg opgedeeld in kleine overzichtelijke klusjes. En het mooie is, er ontstond ook echt gemeenschapszin.

Goed noaberschap zouden ze in de Achterhoek zeggen. Toegegeven, dat lukt niet altijd. Maar het geeft wel veel vertrouwen in de mensen om ons heen. Ook omdat goede recente voorbeelden in ons eigen dorp laten zien dat het werkt.

Wat dacht u van Stichting Voorschot, de veiling van de LIONS die 10.000 euro opbracht en de actie van de Ronde Tafel voor de bibliotheek? Een ander mooi initiatief is de website www.werkenismeedoen.nl. Gelanceerd bij de Ondernemersvereniging Voorschoten en een prachtig initiatief van dit college en HEMA-ondernemer Evert de Boer. Mensen met een uitkering en bedrijven op zoek naar handjes kunnen elkaar op deze website eenvoudig vinden. Toen Evert de Boer werd gevraagd naar zijn motivatie voor dit project, zei hij: Als jouw kind werkloos is, wil je hem toch ook helpen?

Verenigingen

Voorzitter, natuurlijk doe je niet alleen mee in de samenleving door het hebben van een baan. Onze verenigingen en de honderden vrijwilligers die daar actief zijn, vormen het belangrijkste sociale cement in onze kleine samenleving.

Als VVD vinden wij dat verenigingen primair zelf verantwoordelijk zijn voor hun bestaan en hun activiteiten. De subsidies voor verenigingen blijven in deze begroting in stand. Dat is goed. Wij vinden wel dat verenigingen kritisch moeten blijven kijken naar zichzelf: Kunnen de verenigingen de middelen die ze ontvangen niet nog beter en efficiënter besteden door meer samenwerking met elkaar te stimuleren?

Vorig jaar hebben wij ook aandacht gevraagd voor een actievere dialoog tussen de verenigingen en jeugd- en jongerenwerk. Als wederdienst voor de subsidie vinden wij dat verenigingen zich nog beter kunnen inspannen om jongeren aan zich te binden die zich niet automatisch bij een club aansluiten. Uit een recent gesprek met een medewerker van jeugd- en jongerenwerk Voorschoten haalden wij op dat de animo daarvoor nog niet zo groot is. College, bent u bereid hieraan volgend jaar meer tijd te besteden?

Onderwijs

Met het onderwijs gaat het gelukkig goed. Daar is de vorige periode ook veel energie in geïnvesteerd. Nieuwe vestigingen voor De Vink, Het Kompas, de Regenboog en de uitbreiding van de Emmaus zijn gerealiseerd. Een puik resultaat! Onze kinderen kunnen hun onderwijs in optima forma genieten. Helaas geldt dat niet voor iedereen. Een groep kinderen begint met een forse achterstand op de basisschool. En die achterstand blijft je achtervolgen als wij daar niks aan doen. Daarom wil de VVD aandacht van het college vragen voor de vroege en voorschoolse educatie. College, kunt u ons, ondanks motie 120, garanderen dat deze overeind blijft?

Overheid dichtbij de burger: dienstverlening en deregulering

De drie decentralisaties gaan niet alleen over burgers die zelf meer verantwoordelijkheid nemen. Het is ook belangrijk dat de gemeente mee verandert.

De titel van het coalitieakkoord is vertrouwen in mensen, verbinden van krachten. Maar als wij willen vertrouwen op mensen, dan moeten mensen ook kunnen vertrouwen op de gemeente. Als we zelf meer gaan doen, moet de gemeente wel bereikbaar zijn om vragen goed beantwoorden. En dat geldt dan niet alleen voor zorg en welzijn. Voor alle inwoners moet de gemeente bereikbaar zijn.

Op twee punten komt de begroting ons tegemoet

De gemeente Voorschoten zal in 2017 alle dienstverlening aan bedrijven en inwoners in ieder geval voor het eerste contact langs digitale weg afhandelen. Voor wie dat wil, blijven uiteraard niet-digitale alternatieven bestaan. En, een belangrijk punt uit ons coalitieakkoord, bij goede dienstverlening hoort ook dat de gemeente buiten reguliere kantoortijden open is.

Overigens mopperen we al genoeg op de gemeente, dus is dit ook een mooie plek om een compliment te maken. De VVD-fractie hoort namelijk ook vaak goede

verhalen over de dienstverlening door ons Uitvoerend Bedrijf. De kennis- en kunde van ons WMO-loket wordt ook als heel behulpzaam ervaren.

Tenslotte wordt de komende periode een apart dereguleringsproject opgezet waarin bestaande regels en procedures worden doorgelicht. Dit brengt ons op een initiatief in de gemeente Hollands Kroon waar 80% van de APV is geschrapt. College, bent u ook bereid de voorstellen van Hollands Kroon eens goed te bestuderen?

Veiligheid

Vorige week mochten wij in de Commissie Burger en Bestuur de politie ontvangen. Zij presenteerden de veiligheidscijfers voor Voorschoten over de afgelopen drie jaar. Wij constateerden een dalende lijn. Voorschoten heeft steeds minder last van inbraken en ongelukken. Overlast door hangjongeren blijft echter een probleem. Gelukkig heeft jeugd- en jongerenwerk hier veel oog voor. Wij maken graag een compliment voor de inloop die zij recent hebben georganiseerd voor inwoners en jongeren in Noord-Hofland. Maar de aanpak van overlast ligt niet alleen op het bordje van de politie en jeugd- en jongerenwerk. De VVD vindt dat ouders beter moeten worden aangesproken op het gedrag van hun kinderen.

Samenwerking

Voorzitter, de samenwerking met omliggende gemeenten hebben we al even aangestipt. Als Voorschoten houden wij een open blik in alle richtingen. Primair werken we samen met Wassenaar en Leidschendam-Voorburg, maar Leiden blijft ook een belangrijke partner.

De lappendeken van samenwerkingsverbanden maakt het werk natuurlijk niet eenvoudiger. In de begroting wordt de samenwerking tussen de Leidse regio en de Metropoolregio aangestipt. Graag willen wij met het college en de raad komend jaar eens goed in gesprek hoe wij onze eigen rol hierin zien. Dit ook in het licht van de met Prinsjesdag uitgesproken ambitie om meer te investeren in de ontwikkeling van stedelijke regio’s.

Er is nog een anders samenwerking, namelijk met onze mede-inwoners van Voorschoten. Als raad waren we wat sceptisch, het dorp lijkt de discussie over de toekomstvisie Voorschoten volledig te hebben omarmd. En onze inwoners zijn ook bereid mee te werken aan de toekomst van Voorschoten. Daarom is het des te jammer dat het digitaal burgerpanel is gesneuveld. Laten we dan met elkaar ook andere vormen verkennen die goed werken en tegelijkertijd minder op de begroting drukken. Er zijn genoeg clubs in Voorschoten waar slimme mensen in zijn verenigd die ons kunnen helpen.

Openbare ruimte en duurzaamheid

En dan tenslotte. Onze omgeving, de openbare ruimte en het groen, daar moeten we zuiniger op zijn. De VVD is blij dat het college vasthoudt aan een goed niveau van onderhoud.

De VVD is ook op zoek naar goede maatregelen waarbij we beter en zorgvuldiger omgaan met natuurlijke hulpbronnen en oog houden voor ons financiële positie.

Daarom dienen wij vanavond samen met CDA en ONS Voorschoten een motie in om de middelen uit de Reserve Duurzaamheid nu ook echt eens aan te wenden voor concrete projecten die duurzaamheid bevorderen. En binnen een kader dat het ook een positief financieel effect moet hebben. Het college krijgt de ruimte om een voorstel uit te werken, maar als voorbeelden noemen wij energiezuinige lantaarnpalen en zonnepanelen.

Laten er meer voorbeelden volgen. Zo wordt het ook hoog tijd dat we met het waterschap in gesprek gaan over de waterkwaliteit in ons dorp. In de goede notitie van de Vereniging tot Behoud van Oud, Groen en Leefbaar Voorschoten staan meer goede initiatieven. Overigens kunnen we nog een aardig bruggetje maken tussen duurzaamheid en de concurrentiepositie van ons dorpscentrum: want naast gratis parkeerplekken zijn elektronische oplaadpunten geen overbodige luxe meer.

Voorzitter, ik kom aan het slot van mijn inbreng. Deze begroting kan rekenen op steun van de VVD, maar met grote zorgen over de toekomst van onze financiële positie. En tegelijkertijd met groot vertrouwen in de toekomst van ons dorp, de creativiteit van onze inwoners en de deskundigheid in  deze gemeenteraad.