Voorschoten – De jongste is 33 maar Liam van Veen heeft als militair al heel wat meegemaakt. Daar vertelde hij over tijdens de tiende editie van Veteranendag in Voorschoten. En dan blijkt dat veteranen van elkaar kunnen leren. Vooral omgaan met posttraumatische stress want zelfs ruim 70 jaar na dato is praten over oorlogen en ellende, nog steeds moeilijk. 

Maar die verhalen kwamen uiteindelijk wel los. Van zware mishandeling tot ernstig gewonde vrouwen en kinderen. Ademloos werd er geluisterd toen burgemeester Staatsen veteranen interviewde. Marijke Volbeda, marine, Hans Dijkes, marine, Michel van der Plas, landmacht en Liam van Veen van de landmacht en veteranen uit de Tweede Wereldoorlog kwamen aan het woord.

Marijke Volbeda leidde in Den Helder marinepersoneel op. “Die jongens gingen naar de vloot en maakten veel mee!” Zelf is ze nooit ingezet dus “eigenlijk ben ik geen veteraan”. Wat haar het meest opviel was de kameraadschap onderling. 'Een kameraadschap die een leven lang blijft', zijn de veteranen zonder uitzondering eens.

Hans Dijkes zat tijdens de zesdaagse oorlog in 1967 in de Sinaï woestijn. “Ik was verbindingsofficier welzijn tijdens een vredesmissie. Brieven waren destijds het belangrijkste voor de jongens. Elke week trok ik dwars door de Gazastrook om die post te halen. Regelmatig werden we met stenen bekogeld maar het gebeurde ook dat we in een hinderlaag liepen. Dan werd je door het Israëlische leger ontzet. Ik heb de Palestijnse kampen daar gezien, dat gaat je echt door merg en been.”

Michel van der Plas zat in Libanon. “De vliegtuigen die dag en nacht overvlogen om verderop te bombarderen, dat blijft me altijd bij. Als op veteranendag de F16's overkomen, dan doet me dat wat.” Ook herinnert hij zich de angst als hij midden in de nacht uit bed werd getrommeld. “Ik was chauffeur op een jeep. Een witte jeep in de donkere nacht, je was gewoon een schietschijf.”

Liam van Veen zat als militair verpleegkundige in Kalahar in Afghanistan. In 2008 en 2010. Hij werkte onder andere op de spoedeisende hulp. “Ik heb in die tijd duizenden gewonden langs zien komen. Collega militairen maar vooral burgerslachtoffers. Kinderen zijn het ergste”, zegt de vader van twee. Liam heeft het moeilijk gehad na zijn uitzending en vertelt over zijn Posttraumatische stress PTSS. Hij heeft hulp gezocht en gekregen van onder andere het Veteraneninstituut.

De openhartigheid van Liam maakte veel los. Verhalen die soms te veel privé zijn. "Praten is het allerbelangrijkste", zegt Liam. "Deel je ervaringen, je emoties. Dat helpt." En Bert Dedden wijst op de Bond van Nederlandse Militaire en Oorlogsslachtoffers. “Veteranen die zijn ‘uitbehandeld’ bij Defensie kunnen bij ons terecht.” De website van de bond is www.bnmo.nl

Maar veteranendag is traditiegetrouw vooral een reünie die dit jaar werd afgesloten met applaus voor burgemeester Staatsen. Hij was het die 10 jaar geleden de dag instelde. Bij de veteranen kan hij niet meer stuk. "Een beste burgemeester", aldus Jan van de Goorbergh, die vorig jaar nog met de burgemeester en een groep veteranen naar Roermond afreisde voor veteranendag. Speciaal voor het tweede lustrum kregen alle veteranen een zilveren speld.

En daarna, ook traditiegetrouw, was het tijd voor de blauwe hap!

Fot vlnr | Liam van Veen, Hans Dijkes, Marijke Volbeda, Michel van der Plas en burgemeester Staatsen.